Η γειτονιά του σχολείου μας... στο παρελθόν και στο παρόν

Η Μεγάλη Ελληνική Σχολή

Το πρόγραμμα «Click…στην ιστορία» μας έδωσε την ευκαιρία να ασχοληθούμε και εισάγουμε την έννοια της «τοπικής ιστορίας» στην ευέλικτη ζώνη.Το πρόγραμμα ξεκίνησε στις 23/11/2012 με την επίσκεψη του κ. Μιχάλη Βαρλά, ιστορικού από το Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού, ο οποίος μας μίλησε για την αξία της ιστορίας, συζήτησε με τα παιδιά, απάντησε σε απορίες τους και έδωσε οδηγίες και κατευθύνσεις. Το θέμα επιλέχθηκε από τους μαθητές, οι οποίοι έλαβαν υπόψη την ιστορική σημασία του εγχειρήματος, τις δυνατότητες ολοκλήρωσης αυτού και τη διευκόλυνση των δραστηριοτήτων. Ο ιστορικός που μας μίλησε και μας συνέστησε  στο πρόγραμμα πέρασε ένα πολύ σημαντικό μήνυμα στα παιδιά, για το νόημα και την αξία της ιστορίας γενικότερα,  την συναίσθηση της ιστορικότητας. Ότι η ιστορία δεν είναι μονοδιάστατη, μόνο χρονολογίες και γεγονότα, αλλά είναι συνυφασμένη με την κοινωνική ζωή στο χρόνο, με συναισθήματα, με μνήμες, με κτίρια, με δρόμους, με εκκλησίες, με τον πολιτισμό.
*Έτσι, το θέμα που επέλεξαν οι μαθητές να ασχοληθούν, «η γειτονιά του σχολείου μας»,  ανατροφοδότησε αβίαστα τα εσωτερικά κίνητρα για δημιουργική παραγωγή έργου στο πλαίσιο του μαθήματος της ευέλικτης ζώνης. Η προοπτική προβολής του προγράμματος πανελλήνια αποτέλεσε επίσης ισχυρότατο κίνητρο για διάθεση συστηματικής δουλειάς.

Επίσκεψη του κ. Μιχάλη Βαρλά στο Σχολείο μας

Ο σκοπός της εργασίας αυτής είναι να συμβάλλουμε και εμείς ως σχολείο, να συμβάλλουν και οι μαθητές μας με τις δικές τους δυνατότητες, με τον δικό τους τρόπο στη διατήρηση της ιστορικής μνήμης της γειτονιάς του σχολείου τους και να προβάλλουν μέρος της ιστορίας του τόπου όπου ζούμε στο πανελλήνιο. Η ενασχόληση με το θέμα και παράλληλα η συνεργασία με το Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού μέσω των Νέων Τεχνολογιών έδωσε επιπλέον κίνητρα για οργάνωση και μεθοδικότητα. Η συνδυαστική αξιοποίηση της ιστορίας και της τεχνολογίας αναβαθμίζει την εκπαιδευτική διαδικασία σε ένα πλαίσιο προσαρμογής στη σημερινή πραγματικότητα.

Οι μαθησιακοί και διδακτικοί στόχοι του προγράμματος

• Να γνωρίσουν οι μαθητές τη γειτονιά του σχολείου τους… τα οικήματα και τα αρχοντικά, τους δρόμους, τις εκκλησίες.*
• Να προσεγγίσουν όλες τις θεματικές ενότητες ιστορικά, παραθέτοντας πληροφορίες και στοιχεία και να εκτιμήσουν την αξία της ιστορίας.
• Να χρησιμοποιήσουν τον Η/Υ , το διαδίκτυο και τις Νέες Τεχνολογίες γενικότερα.
• Να καλλιεργηθεί η δημιουργική και κριτική σκέψη.
• Να διευρύνουν τους μαθησιακούς ορίζοντες μέσα από προσωπική και ομαδική έρευνα για γνώση. Μέσα από την αυτενέργεια να νιώσουν αυτοπεποίθηση και υπευθυνότητα.

Το Πρόγραμμα

Τα αποτελέσματα από την εφαρμογή του προγράμματος ήταν θετικά.

Ο παιδαγωγικός και διδακτικός σχεδιασμός βασίστηκε σε βιωματικές, επικοινωνιακές και συνεργατικές μαθησιακές διαδικασίες. Όσον αφορά στο θέμα και στη μεθοδολογία του προγράμματος οι επιλογές ήταν των ίδιων των μαθητών. Αποφάσισαν να ασχοληθούν με την ιστορία της περιοχής γύρω από το σχολείο, καθώς και το ίδιο το σχολείο αποτελεί ένα ιστορικό κτίριο, όπως και η περιοχή γύρω από αυτό.  Χωρίστηκαν σε τρεις ομάδες των τεσσάρων και πέντε μαθητών, προσδιόρισαν τις τρεις θεματικές που θα δούλευαν: αρχοντικά, δρόμοι και εκκλησίες, καθώς και ένα κοινό θέμα, το 2ο Δημοτικό Σχολείο. Όλοι από κοινού αρχικά ερεύνησαν και κατέγραψαν την ιστορία του 2ου Δημοτικού Σχολείου. Οι μαθητές έδωσαν έμφαση στη συλλογή πληροφοριών μέσα από την έρευνα, ποσοτική και ποιοτική. Εξερεύνησαν, ανακάλυψαν, επεξεργάστηκαν, αξιολόγησαν και τέλος κατέγραψαν το αποτέλεσμα των διεργασιών αυτών. Ανέτρεξαν σε πηγές ηλεκτρονικού και έντυπου υλικού, αναζήτησαν πληροφορίες για την ονοματοθεσία των οδών από βιβλία στη σχολική και δημοτική βιβλιοθήκη, σχεδίασαν το χάρτη της περιοχής, εντόπισαν τη θέση του σχολείου και του περίγυρου στο Google earth, έβγαλαν φωτογραφίες, πήραν συνεντεύξεις, έγραψαν επιστολή προς τον Δήμαρχο της πόλης. Στη συνέχεια, με πολύ ενθουσιασμό επιδόθηκαν στην καταγραφή των πληροφοριών στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές, στη δημιουργία φακέλων με τα αρχεία τους και τέλος στην προσθήκη αυτών στο ηλεκτρονικό περιβάλλον που δημιούργησε το Ι.Μ.Ε. για τα Σχολεία της Ελλάδος. Η «αναγκαιότητα» της προσθήκης όλου αυτού του υλικού, που συνέλεξαν οι μαθητές μας, σε ένα σύστημα διαδικτυακών κόμβων όπου έχουν πρόσβαση πολλά σχολεία σε όλη την Ελλάδα αποτέλεσα ισχυρότατο κίνητρο συνέπειας, υπευθυνότητας αλλά και ικανοποίησης ότι η δουλειά τους «δεν θα πάει χαμένη», όπως με αυθορμητισμό ομολόγησαν.
Οι μαθητές ασχολήθηκαν ουσιαστικά και μεθοδικά. Οι γνώσεις κατακτήθηκαν από τις πληροφορίες που συνέλεξαν οι ίδιοι και από τις επιτόπου επισκέψεις. Γνώρισαν όλα τα σπίτια, τα στενά σοκάκια και τις εκκλησίες της γειτονιά του σχολείου και όπως μαρτυρούν οι ίδιοι δεν θα τα ξεχάσουν ποτέ.Μέσα από το πρόγραμμα αναπτύχθηκε η ερευνητική ικανότητα, η συνεργασία  η κριτική ικανότητα, αλλά και η τεχνολογική δεξιότητα. Οι μαθητές έμαθαν να διερευνούν, να αναζητούν πληροφορίες και να αξιολογούν τις πηγές πληροφόρησης.* *Να μπορούν δηλαδή να εντοπίζουν το σημαντικό και να προσαρμόζουν την πληροφορία σύμφωνα με τη χρησιμότητά της στις ανάγκες των δικών τους θεματικών. Εξασκήθηκαν στη χρήση του Η/Υ και στην επεξεργασία κειμένου, εισαγωγής φωτογραφικού υλικού και διαχείριση αρχείων.

Οι μαθητές της ΣΤ' τάξης, η Δ/ντρια του Σχολείου και η Δασκάλα της Στ΄Βάσω Ριζοπούλου με τον κ. Μ. Βαρλά

Ο Πρόεδρος του Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα, η φιλόλογος Βιβή Δούκη, η Δ/ντρια Δώρα Τελλίδου με τον κ. Μ. Βαρλά